Największy i jeden z najpiękniejszych rezerwatów izerskich, jest mniej równie ciekawy zimą, co jesienią bądź latem

W zimowej aurze Góry Izerskie wyglądają bajkowo. Przekonamy się o tym na Izerskiej Łące lub w Jizerce, lecz niezwykłe zimowe pejzaże zobaczymy także odwiedzając największy izerski rezerwat – Jizerskohorské bučiny.

Wędrówka przez tę okolicę jest nietypowa – z pewnością północna ściana Gór Izerskich częściej jest odwiedzana latem lub jesienią. Oczywiście polecam szlaki w Oldřichovskim hřebeniu o każdej porze roku: wiosną gdy wybucha zieleń, latem kiedy na rozgrzanych skałach miło się odpoczywa, a zwłaszcza jesienią – wśród złotych, czerwonych i brązowych buków, jaworów oraz dębów.
Zimą w całej okolicy jest znacznie mniej turystów, ponieważ większość szlaków nie nadaje się do turystyki narciarskiej. Opadłe z drzew liście odsłaniają widoki jakie w pozostałych porach roku są niedostępne. Przy czym szlaki nie stanowią wielkiej trudności – tylko po największych opadach śniegu marsz może być uciążliwy. Przejście całej proponowanej trasy jest możliwe w ciągu jednego dnia. Oczywiście można ją wydłużyć o rozmaite warianty, wówczas będzie w sam raz na weekend.

Albrechtice u Frýdlantu na siodle pomiędzy Lysým vrchem, a Kančím vrchem

Wędrówkę zaczynamy w Albrechticach u Frýdlantu. To mała, rozciągnięta wzdłuż szosy Frýdlant-Liberec miejscowość, przez której środek, na siodle pomiędzy Lysým vrchem, a Kančím vrchem przy skrzyżowaniu z drogą do przysiółka Vysoký znajduje się pensjonat z restauracją i parking.

Wchodzimy na zielony szlak biegnący z Grabštejnu do Bíly kuchyně. Łagodnie wspinamy się przez las na skłonie Kančí vrchu (680 m n.p.m). Szlak wiedzie Vodárenskou cestou okrążając górę, mijając po drodze řopiki – małe bunkry przeciwpiechotne rozsiane wzdłuż dawnej granicy z III Rzeszą. Po 3 km dochodzimy do rozdroża Pod Špičákem. Tutaj rozpoczyna się Trasa dydaktyczna Oldřichovské háje a skály (pol. Ołdrzychowskie gaje i skały) wiodąca przez najcenniejsze atrakcje Oldřichovskeho hřebena, chronione w największym rezerwacie całych Gór Izerskich Narodowego Rezerwatu Przyrody Jizerskohorské bučiny. W lipicu 2021 roku rezerwat został pierwszym w Republice Czeskiej wpisanym na światową listę dziedzictwa UNESCO.

Stary bukowy las na południowych stokach Špičáka

Polecam przejście trasy dydaktycznej w całości jesienią – wówczas niezwykłych doznań wzrokowych dostarczą mieniące się kolorami buki i jawory. Tymczasem wchodzimy żółtym szlakiem do rezerwatu. Idziemy wprost na Špičák (724 m n.p.m.). Dominująca nad Frýdlantem góra, o stożkowym wierzchołku jest znanym od dawna punktem widokowym. Prowadzi do niego 70 metalowych schodów. W 2006 r. wyremontowano je z inicjatywy Izersko-Jesztedzkiego Towarzystwa Górskiego oraz Zarządu CHKO Jizerské hory. Na południowo-wschodnim zboczu Špičáka stoi stary pomniczek drwala Geisslera, który zmarł tu przy pracy na zawał serca.

Ze szczytu w słoneczne, zimowe dni możemy podziwiać rozległe panoramy we wszystkich kierunkach. Po stronie zachodniej i północnej zobaczymy Góry Żytawskie i Kotlinę Turoszowską z doskonale widocznymi: odkrywką kopalni i elektrowni Turów oraz Bogatynią. Kiedy widoczność jest dobra, a w mroźne dni często taka się zdarza, bez trudu dostrzeżemy Landskrone nad Görlitz. Frýdlant i wzgórze zamkowe, a dalej Pogórze Izerskie mamy jak na dłoni. Zerkając na południe i południowy zachód podziwiać można Ješted (1012 m m.p.m.) nad Libercem, zaś na wschodzie – masyw Jizery (1122 m n.p.m.), Smrk (1124 m n.p.m.) oraz pozostałe wyższe wierzchołki centralnej części Gór Izerskich.

Špičák ze Skalnego Grodu

Ze Špičáka schodzimy żółtym szlakiem do Hřebenoveho buka. Cały odcinek znakowany na żółto mierzy 1,5 km. Przy pamiątkowym drzewie z rozdroża rozchodzą się trzy szlaki: żółty do Frýdlantu, niebieski do Oldřichova na Hájích oraz zielony. To wspomniana już Trasa dydaktyczna Oldřichovske háje a skály, którą idziemy na wschód. Po kilku minutach dochodzimy do Skalní hradu (pol. Skalnego Grodu). Grupa wyniosłych skał, kształtem przypominających fortecę, uchodzi za dawną legendarną siedzibę górskich rozbójników. Leży na obszarze samodzielnego niegdyś rezerwatu chroniącego Stržový vrch (710 m n.p.m.). Idąc wciąż trasą dydaktyczną mijamy liczne skały, czasem zwaliste i niesamowite, czasem romantyczne, otoczone przez okazałe starodrzewy. To niezwykle cenna przyrodniczo i krajobrazowo część Oldřichovskeho hřebena i całych Gór Izerskich.

Skałki na Stržovým vrchu

Chronione tutaj lasy są pierwotnymi, dawniej występującymi na całym obszarze gór, a tylko w wyższych partiach, powyżej 1000 m n.p.m. ustępującymi świerczynom oraz lokalnie kosodrzewinie. Niestety już od XVI w. rozpoczęło się trzebienie tych lasów. Głównie do celów hutniczych, do opalania pieców wytapiających szkło. Rozwój szklarstwa w Górach Izerskich stał się przekleństwem dla tutejszych kniei. Na wylesionych stokach później sadzono świerka. Tak się zaczęła spiralna choroba lasu, która ostatecznie doprowadziła do śmierci tutejszych drzewostanów.

Mapa Oldřichovskeho hřebena z zaznaczonymi szlakami

Czytasz jedną ze stron artykułu. Przeczytaj także pozostałe: