Badanie 1000-letniej historii Górnych Łużyc trwa w terenie i w pracowniach

Szkic rekonstrukcyjny jednego z najstarszych udokumentowanych grodów w polskiej części Górnych Łużyc - Zawidowa (źródło:
fb.com/1000JOL.LGL)

Czas pandemii spowodował drobne komplikacje w pracach polsko-niemieckiego programu badawczego 1000 lat Górnych Łużyc – ludzie, grody, miasta. Nie udało się co prawda zrealizować wszystkich zaplanowanych działań, ale nie był to z pewnością czas stracony. Badania archeologiczne w terenie poprzedziły bowiem kwerendy archiwalne, analizy szkieletów ludzkich zgromadzonych w zbiorach muzealnych oraz analizy powierzchni gruntu w oparciu o dane z lotniczego skaningu laserowego (ALS-LiDAR). Zespół z Katedry Antropologii Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu prowadzi aktualnie prace na grodziskach w Starym Zawidowie, Sulikowie oraz w Białogórzu — jego wyodrębnioną część stanowi jedyne na Górnych Łużycach cmentarzysko kurhanowe. Te pochodzące z okresu wczesnego średniowiecza grody, były już wcześniej znane i badane, jednak nowe współczesne metody geofizyczne z wykorzystaniem magnetometru i sondy elektrooporowej, skaning 3D, czy datowanie radiowęglowe pozwalają dzisiaj badaczom na dokonanie bardziej wszechstronnych i wiarygodnych ustaleń. Niemniej ciekawe są odkrycia dokonywane podczas prowadzonych prac wykopaliskowych.

Dzień otwarty w grodzisku w Zawidowie (Dr Arkadiusz Barędziak)

W Zawidowie obok pozostałości w wale grodziska dawnej konstrukcji kamiennej oraz mieszczących się od strony wewnętrznej wału, spalonych skrzyń drewnianych, natrafiono na pierwsze wczesnośredniowieczne przedmioty. Są to głównie fragmenty naczyń ceramicznych i przedmiotów użytku codziennego. Badacze na bieżąco dzielą się z lokalną społecznością wiedzą i chętnie pokazują wyłuskane z ziemi fragmenty. Dzień otwarty na grodzisku (3 lipca 2020 r.) był tego najlepszym przykładem. Liczba zainteresowanych historią miasta i okolic, którzy odwiedzili naukowców w miejscu prowadzonych badań w tym dniu przerosła najśmielsze oczekiwania. Tym samym jeden z celów programu — edukacja lokalnych społeczności, został osiągnięty i to z obustronną korzyścią. Podczas takich bezpośrednich spotkań mieszkańcy przekazują wiele cennych informacji o historii badanych grodzisk i ich okolic. Dodajmy, że po polskiej stronie Górnych Łużyc znane są lokalizacje innych kilkudziesięciu słowiańskich osad otwartych i grodów. Ukształtowanie i zalesienie tego obszaru pozwala przypuszczać, że było ich więcej, lecz nie wszystkie dotrwały do naszej współczesności. Naukowcy liczą też na to, że wciąż część z nich nie została jeszcze odkryta. Kierują więc APEL do nas- mieszkańców: jeśli ktoś ze swej okolicy zna jakieś opowieści lub sam odnalazł miejsca podejrzewane o skrywanie nieznanej do tej pory nauce osady, grodziska, lub cmentarzysko to zgłaszajmy się do stosownych instytucji.

Partnerzy programu z Polski i Niemiec podczas prezentacji szerokiej publiczności dotychczasowych dokonań programu (Dr Arkadiusz Barędziak)

Program badawczy realizowany jest przez partnerów:
• Krajowy Urząd Saksonii ds. Archeologii w Dreźnie,
• Katedrę Antropologii Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu,
• Muzeum Miejskie w Budziszynie,
• Muzeum Ceramiki w Bolesławcu,
• Muzea Miejskie w Żytawie,
• Euroregionalne Centrum Kultury i Komunikacji w Pieńsku.

Badania pn. 1000 lat Górnych Łużyc — ludzie, grody, miasta współfinansowane są przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Współpracy INTERREG Polska—Saksonia 2014-2020.

Bieżące informacje o prowadzonych badaniach na FB i Instagramie:
• instagram.com/1000lusatia
• facebook.com/1000JOL.LGL