ciasteczkaWażne: Pozostawiamy ciasteczka. Przeglądając nasz serwis AKCEPTUJESZ naszą politykę prywatnościOK, schowaj.

 

Magazyn Kulturalno-Krajoznawczy GÓRY IZERSKIE

GÓRY IZERSKIE na wyciągnięcie ręki
 

• start  » Historia  » Deseński potop

Napisany: 2010-09-16

Deseński potop


Prace rozpoczęto w niespełna półtora roku później, 17 października 1912 r., wybierając do ich wykonania praską firmę budowlaną Schön i Synowie. Kierownikiem projektu został mianowany Emil Gebauer, a nadzór pełnili August Klammt i Karel Podhajský.

Drążenie sztolni odpływowej do doliny Czarnej Desny na której zbudowano zaporę Souš

Projekt zakładał budowę tamy ziemnej sypanej o podłożu gruntowym, z uwagi na brak odpowiedniej skały koniecznej do posadowienia zapory ciężkiej. Skomplikowało to również budowę sztolni upustowej, którą zwykle drążono w podstawie zapory. Postanowiono problem rozwiązać poprzez ułożenie upustu na betonowym szkielecie wpuszczonym na 3,5 m w podłoże oraz uszczelnienie spojenia sztolni z groblą półmetrową warstwą iłu.

Na miejsce przyprowadzono parowóz – górski teren spowodował, że jego transport po prowizorycznie układanym torze trwał 8 dni. Żartowano, że Desna jest najodleglejszą stacją na świecie. Do robót ziemnych zatrudniono miejscowych robotników z fabryk tekstylnych, hut szkła i manufaktury porcelany. Niezły zarobek ściągnął także cudzoziemców, a nawet aktorów.
Ziemię do usypania korpusu zapory pozyskiwano z okolicznych stoków, a także z niecki przyszłego zbiornika. Po każdej 40-centymetrowej warstwie nasyp zagęszczano kilkukrotnym przejazdem 3-tonowego walca.

Sypanie zapory i budowa wieży zasuwowej

Ulewne deszcze między 18 a 20 sierpnia 1913 r. wyrządziły znaczne szkody na budowie i konieczność wykonania wielu prac spowodowała kilkumiesięczne opóźnienie.
26 lipca 1914 roku wybuchła I wojna światowa, a wraz z nią galopująca inflacja. Budżet budowy stopniał do 484 000 koron. Mimo to nie przerwano prac, aczkolwiek ograniczenie środków wpłynęło na jakość ich wykonania.
Kiedy korona zapory osiągnęła wysokość 14,6 m, 30 czerwca 1915 r. rozpoczęto napełnianie zbiornika. W kilka miesięcy zgromadził nominalną objętość 260 000 m3 wody. Komisyjny odbiór zapory nastąpił w 18 listopada podczas przysłowiowej dla tego miesiąca pogody. Ponieważ komisja, której przewodniczył radca budowlany inż. K. Podhajský, nie dopatrzyła się żadnych uchybień, budowlę hydrotechniczną chroniącą Desnę przez zalewaniem uznano za gotową do eksploatacji. Nikt z szacownego grona nie przeczuwał, co przyniesie wrześniowy dzień 10 miesięcy później.

Animacja przedstawiająca kilkuletnią historię powstania i upadku zapory na Białej Desnie w Górach Izerskich

© Góry Izerskie 2006-2023

http://www.goryizerskie.pl

kontakt redakcja facebook prywatność spis treści archiwum partnerzy też warto

 

 

 

Polecane: odżelaziacze drabiny jezdne wczasy w Egipcie sprzątanie Wrocław