Wycieczka pod hasłem "poznajemy okolicę" do czeskich Kunratic

Izerski Lysý vrch z Kunratic (fot. B. Pikulska-Baranowska)

Pierwszy tydzień listopada pożegnał nas deszczem. Pomimo chłodnego przyjęcia przez zachodnie G. Izerskie, powitaliśmy 7 listopada br. nowy cykl wycieczek. Grupą 19. osób, miłośników pieszych wędrówek, wyruszyliśmy o godzinie 10 spod bogatyńskiego liceum. Pomaszerowaliśmy do przejścia granicznego do Frydlantu. Tu skręciliśmy w lewo do lasu.

W tym miejscu, przez kilka stuleci podróżnych podejmował zajazd, zwany w XIX Fichtelschenke ("Świerkowy Szynk"). Droga w kierunku Kunratic, przy której stał, była znanym od Średniowiecza traktem handlowym ponadregionalnego znaczenia. Łączył Żytawę z Jelenią Górą i dalej ze Świdnicą. O popularności gospody może świadczyć ilość wydawanych przez jej właścicieli pocztówek oraz urządzenie wokół. U szczytu powodzenia przypadającego na przełom XIX i XX w. przy lokalu było boisko sportowe oraz mały leśny amfiteatr. Niestety gospoda nie istnieje, tak jak i ślady po ww. atrakcjach. W XXI w. nową "Świerkową Gospodą" mógłby zostać budynek strażniczy przejścia granicznego, który wystawiony jest na sprzedaż.

Wędrując podziwialiśmy różnobarwne drzewa: czerwone buki, białoszare brzozy oraz brązowozielone dęby. Dotarliśmy do czeskich Kunratic. Nieduża (ok. 380 mieszkańców), oddalona o 6 km od Bogatyni, stara wieś ma do zaoferowania kilka ciekawych obiektów: duże gospodarstwo rolne, zabytkowy kościół ewangelicki (niestety nieczynny), szkołę, basen przeciwpożarowy oraz dwie knajpki. Najbardziej intrygującym jest charakterystyczna kula na wysokiej "nodze".

Konradowa wieś

Buława radaru stojącego w Kunraticach(fot. B. Pikulska-Baranowska)

Kunratice (niem. Kunnersdorf) położone na płn. Rep. Czeskiej, w okresie Liberec, w Kraju libereckim. Leżą na tzw. Frýdlantskim Cyplu, ok. 3,5 km na zachód od Frýdlantu, przy drodze do Bogatyni. Gmina ma ok. 400 obywateli, i znajduje się w niej przedszkole oraz szkoła podstawowa.

Nazwa wsi zmieniała się w czasie od Konradisdorff (zapisanej w 1381 r.), przez Kunradstorf (1409), Kunersdorff (1448), Konersdorff (1463), Khuuerßdorff (1654), Kunersdorf (1790), aż do Kunnersdorf (1834). Aktualna - Kunratice - obowiązuje od 1946 r., kiedy nazwę zmieniono ministerialnie.

Kunratice są jedną z najstarszych wsi na Frýdlantsku - wymienione już w roku 1377, przy okazji wzmianki o plebanie dzisiejszego kościoła p.w. Wszystkich Świętych. Wieś wówczas leżała na popularnym szlaku handlowym z Frýdlantska na Żytawsko [Stary Trakt Handlowy Żytawa - Jelenie Góra - przyp. AL], co przynosiło prosperity w czasie pokoju, a wiele strat i szkód w dobie wojen.
Podobnie jak w okolicznych wsiach, w epoce reformacji Konersdorff gwałtownie się wyludniła; protestanci gromadnie uciekali na Górne Łużyce [protestanckie, w granicach Saksonii po 1635 r. - przyp. AL]. Ustalono, że w 1654 r. z 44 gospodarstw - 35 było opuszczonych. Później lokalni mieszkańcy burzyli się przeciw ograniczeniu swobód religijnych: w latach 1679–80 sympatyzowali z ruchem dowodzonym przez kowala Andreasa Stelziga, za co sołtys został ukarany grzywną 50 złotych [najpewniej tzw. dukatów - przyp. AL]. Po tych utrapieniach Kunratice osiągnęły swą pierwotną liczebność dopiero w XVIII wieku. W 1833 r. żyło tu w 100 domach 531 ludzi, a na początku XX w. gmina miała 833 mieszkańców w 142 domach. Od tej pory niestety liczba obywateli spada.

W 1900 r. wieś połączono koleją wąskotorową z Frýdlantem i Żytawą. Ruch na czeskiej części trasy między Frýdlantem a Heřmanicami trwał do 1976 r.

Kościół Wszystkich Świętych i cmentarna kaplica w Kunraticach (fot. B. Pikulska-Baranowska)

Zabytki chronione prawem:

• Kościół p.w. Wszystkich Świętych z neogotycką kaplicą i drogą krzyżową w murze cmentarnym
• Ruiny kaplicy Marii Panny Bolesnej w polu, na wschód od wsi, w miejscu zwanym Tongrund, od 2013 r. w rekonstrukcji
• Krzyż przy wejściu na teren kościoła
• W spisie zabytków figuruje gospodarstwo wiejskie pod nr. 77, które już nie istnieje

Pozostałe zabytki:

• Pozostałości wąskotorowej trasy kolejowej zwanej Heřmanička (do dziś stoi stacja na południowym skraju wsi)
• Wiele drobnych kapliczek rozrzuconych po wsi

Atrakcje przyrodnicze:

• Meander Smiedy [pol. Witki - przyp. AL] zwany Harta z okolicznym lasem
• Pomnikowy egzemplarz tulipanowca amerykańskiego zwany Kunratický liliovník (wysokość - 24 m, obwód pnia - 3 m), który rośnie w środku wsi, opodal kościoła, spółdzielni rolniczej i stawu
• Bezimienne źródełko na terenie dawnego kunratickiej stacji kolejki wąskotorowej Frýdlant-Heřmanice

Po obejściu całej miejscowości wstąpiliśmy do knajpki, na gorącą herbatę. Wzmocnieni, troszkę wysuszeni, ruszyliśmy między łąkami do głównej drogi i przez Heřmanice, Markocice wróciliśmy do Bogatyni.

Propozycja trasy z Bogatyni przez Kunratice, Heřmanice i Markocie do Bogatyni

Długość trasy: ~18 km; suma podejść: 443 m; suma zejść: 443 m; czas przejścia ~5 godz.

Propozycja trasy z Bogatyni przez Kunratice, Heřmanice i Markocie do Bogatyni (źródło: Mapy.cz)

Zobacz trasę na Mapy.cz

Pobierz także plik trasy w formacie GPX